Mustafa Kemal Hakkında Gıyabi İdam Kararı

Mustafa Kemal ve bir kısım arkadaşları hakkındaki gıyabi idam kararlarını onaylayan 24 Mayıs 1920 tarihli Padişah Vahdettin iradesi.

M. Kemal ve arkadaşlarının Millî Mücadeleyi başlattığı günlerde, İstanbul Damat Ferit hükümeti ve Padişah, Millî Mücadeleyi gayrı meşru ilan ederek Şeyhülislam Dürrizade’den alınan ‘Kuvayı Milliyecilerin katlinin vacip olduğu’ yolundaki fetvalarla M. Kemal başta olmak üzere bu mücadeleye önder olanları sindirmeye çalışmışlardır.

Kuvayı Millîyeyle mücadele için iç savaş çıkarmayı dahi göze alarak Kuvayi İnzibatiye adıyla ordu kuran İstanbul hükümeti, Millî Mücadeleye katılıp katılmamak konusunda halkta tereddütlere sebep olmuştur. Asker kaçakları artmış, teçhizat ve cephaneleriyle kaçanların birçoğu eşkıyalık ve isyan hareketlerinin içinde yer almıştır.

Anadolu’da asayişin sağlanamaması, asker toplamakta müşkülat çekilmesi Millî Mücadeleyi tehlikeye düşürdüğünden Hıyaneti Vataniye kanunu çıkarılmıştır. Bu kanun Büyük Millet Meclisi’nin (BMM) 2 nolu kanunudur.

29 Nisan 1920’de çıkarılan bu kanununun 1, 2, 3, 7 ve 8. Maddelerinin günümüz Türkçesine uyarlanmış hali. (Diğer maddeler usuli işlemlere ilişkin olduğundan günümüz Türkçesine çevrilmesine gerek duyulmamıştır.)

BİRİNCİ MADDE — Yüksek hilâfet ve saltanat makamını ve padişahın korunmuş memleketlerini yabancıların elinden kurtarmak ve saldırıları püskürtmek maksadıyla oluşturulan Büyük Millet Meclisinin meşruiyetine isyanı içeren sözle, fiille veya yazı ile muhalefet veya toplumda bozgunculuk ve fitne yayan kimseler vatan haini sayılırlar.

İKİNCİ MADDE — Fiilen vatan hainliğinde bulunanlar asılarak idam edilir. …

ÜÇÜNCÜ MADDE — Öğüt verme ve hitabet suretiyle alenen ve çeşitli zeminlerde söz ve hareketleriyle vatan hainliği suçuna tahrik ve özendirenler ile işbu tahrik ve özendirmeyi yazı ve resimlerle yayanlar geçici küreğe konulurlar.

YEDİNCİ VE SEKİZİNCİ MADDE — Vatana ihanet sanıklarının yargılanması en çok 24 gün içinde karara bağlanır ve bu kararlar temyiz edilemez. BMM (Büyük Millet Meclisi) onayının ardından derhal infaz edilir.